WIERCANY

Spośród okolicznych wsi najstarszą metrykę miały, jak się zdaje, wymienione w „Suplice” z 1379 r. miedzy innymi Wiercany, stanowiące od początku uposażenie kasztelanii sandomierskiej. Wprawdzie wzmianka o Wiercanach w dokumencie Leszka Czarnego z 1282 r. nie może, ze względu na dowiedzioną interpolację służyć za dowód w tej sprawie. Niemniej jednak istnienie tej wsi w końcu XIII wieku wydaje się pewne.

Wieś Wiercany, położona na południe od Sędziszowa, stanowiła uposażenie kasztelanii sandomierskiej. 1 stycznia 1417 r. kasztelan sandomierski Michał z Chmielowa zlecił sołtysowi z Wiercan Piotrowi osadzenie nowej wsi „dla pomnożenia pożytków kasztelanii” na terenie lasu zw. Budziszów na południowy zachód od Wiercan. Granice nowo lakowanej osady zostały ściśle oznaczone: sięgać miały od drzewa zwanego Rosochaty Dąb na południowym krańcu Wiercan, wzdłuż rzeki Bystrzycy aż do jej źródeł, a na zachodzie dotychczasowej granicy między Wiercanami i Zagórzycami. Wieś miała otrzymać prawo magdeburskie, Piotr uposażony został dziedzicznym sołtysem z dwoma wolnymi łanami, czterema tzw. „obszarami”, prawem prowadzenia dwóch karczm, dwóch młynów, a obarczony został obowiązkiem osadzenia możliwe największej ilości łanów.

O istnieniu sołectw mówią źródła XV-wieczne. Również w XVI wieku istniało sołectwo w Wiercanach. W tym czasie zostało ono przyjęte przez szlacheckich wójtów. Wartość przyjętych przez wójtów folwarków sołtyskich była nieraz znaczna. Jan Zaborowski dysponował w 1536 r. w Wiercanach i Iwierzycach dwoma łanami z dwoma kmieciami i zagrodnikami, 2 karczmami, 2 młynami, kilkoma stawami, a dochód jego szacowano na 24 grzywny bez naturaliów. W w/w okresie wieś Wiercany posiadała 42 kmieci (1536 r.) w latach 1576-81 r. było 42 kmieci na 25 i ½ łanach, w 1606 r. było już 27 łanów. Chłopi w tym czasie byli zobowiązani do świadczenie powinności poprzez pracę lub datki w naturze i gotówce. W późniejszym okresie sytuacja ich jeszcze się pogorszyła.

W 1795 r. Wiercany znajdowały się w rękach Stojewskich, następnie Bzowskich. Podczas rabacji galicyjskiej w 1846 r. zginął ówczesny właściciel Wiercan Włodzimierz Bzowski. Około 1870 r. wieś tą otrzymał Teofil Wiszniewski. Zmiany własnościowe w najbliższej okolicy Sędziszowa zmierzały od początku XVII wieku do koncentracji majątków w ręku właścicieli klucza sędziszowskiego. Nadal sytuacja chłopów naszej wioski była bardzo trudna. Zaczęła się poprawiać dopiero z początkiem naszego stulecia, głównie za sprawą emigracji.

Kontakt

Parafia pw. św. Michała Archanioła
w Nockowej

Nockowa 49
39-124 Iwierzyce

tel: 537 511 420 - w godz. pracy Kancelarii

tel: 725 922 492 - grabarz, p. Kazimierz Bąk

© 2017-2024 Parafia pw. św. Michała Archanioła w Nockowej. All Rights Reserved. Designed By WarpTheme.